Czym jest gluten? 

Gluten to mieszanka białek roślinnych, które występują w bielmie zbóż, takich jak pszenica, jęczmień, owies, czy żyto. Składa się z gluteniny i gliadyny. Pierwszy składnik ma właściwości elastyczne, drugi charakteryzuje się swoją lepkością. Dzięki zdolnościom wiązania się wody, oba te białka mogą uzyskać lepką, czy elastyczną strukturę. Dzięki temu wypieki są z tego powodu puszyste, przy czym przez długi czas zachowują swoją świeżość.

Ma on wiele swoich zalet i równie wiele wad. Ludziom zmagającym się z celiakią, czy też z różnymi alergiami na ten składnik nie zaleca się spożywania go, z powodu reakcji alergicznych. 

Dzisiaj przekonacie się, czy gluten jest niebezpieczny.

Wprowadzanie diety bezglutenowej

Dieta bezglutenowa jest głównie zalecana osobom, które mają uczulenie na gluten, bądź po prostu na pszenicę, chorującym na celiakię (choroba trzewna), czy też ludziom z nieceliakalną nietolerancją glutenu (NNG/NCGS). Osoby w pełni zdrowe nie powinny korzystać z tej diety, ponieważ to białko przynosi nam wiele korzyści: zawiera sporą ilość żelaza i witaminy B, obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów, pomagających przy zmniejszeniu ryzyka chorób serca.

Słyszy się też, że niektórzy przechodzą na dietę bezglutenową, bo ta odchudza. Musimy obalić ten mit. Ludzie uważają, że od tego chudną, niestety to jest tylko zmniejszenie ilości węglowodanów w posiłkach, nie jest to spowodowane brakiem glutenu. Waga ponownie podskoczy, jeśli nie wprowadzimy na nowo produktów bogatych w błonnik pokarmowy. 

Jak gluten wpływa na organizm?

Problem niebezpiecznego dla zdrowia glutenu powstał około 50 lat temu, gdy rozpoczęto pracę nad pszenicą modyfikowaną genetycznie. Hybrydyzacja (ten rodzaj modyfikacji zastosowano), miała na celu stworzenie odmiany pszenicy o większej zawartości glutenu, a co za tym idzie -o lepszych właściwościach ziaren dla piekarzy i plantatorów.

Starożytne odmiany pszenicy, czyli przykładowo samopsza i płaskurka, mają mniejszy genom i mniej chromosomów. Pszenica zwyczajna zawiera największy genom, w tym tzw. genom D, odpowiadający za właściwości kulinarne mąki. W jego obszarze najczęściej dokonywano modyfikacji genetycznych.

Genom D koduje właściwości białek glutenowych, które utożsamia się z coraz bardziej rosnącym problemem alergii i nietolerancji na gluten. Gluten jest powiązany z kilkoma innymi stanami chorobowymi: celiakią i chorobą Duhringa.

Gluten jest też szkodliwy dla osób, które nie mają problemów z jego tolerancją.

Uczulenie na gluten i jego objawy

Gluten należy do grupy najczęściej spotykanych alergenów pokarmowych. Objawy uczulenia  na gluten, a dokładniej na gliadynę w pszenicy, mogą być obecne u 25% alergików. 

Po spożyciu glutenu reakcja organizmu jest niemalże natychmiastowa, objawy:

1. zmiany skórne
2. problem z oddychaniem
3. inne objawy, do których można dołączyć wstrząs anafilaktyczny

Nadwrażliwość organizmu na gluten

Nadwrażliwość na gluten to nie celiakia, ani też alergia. Jest to całkiem niedawno, bo w 2011 roku rozpoznany typ nieprawidłowej reakcji immunologicznej na to białko. 

Objawy obejmują: 

1. biegunki
2. bóle brzucha
3. wzdęcia
4. bóle głowy, stawów, jak i mięśni
5. zmęczenie

Objawy nadwrażliwości pojawiają się od kilku godzin do kilku dni po spożyciu glutenu. Zachodzi więc do późnej reakcji organizmu. 

Nadwrażliwość jest bardzo często mylnie diagnozowana jako zespół jelita drażliwego lub jako inne zaburzenia w jelitach. 

Jak zauważyliście, aż ¼ społeczeństwa może być uczulona, czy nadwrażliwa na gluten. Stąd powstaje wiele diet, czy nawet produktów bez jego obecności. Ma on w sobie właściwości prozdrowotne, ale jednak mimo wszystko może uczulać człowieka.